در حوزه کشاورزی یکی از کسب و کارهای بسیار پر رونق پرورش پرندگان می باشد. کبک یکی از پرندگانی است که به دلیل خواص درمانی گوشت آن بازار رو به رشدی را در چند سال اخیر تجربه نموده است. گوشت کبک ارزش غذایی بالا و بسیار غنی دارد و به همین دلیل پرورش دهندگان اقدام به نگه داری و پرورش از کبک می نمایند. این پرنده وحشی زیستگاه های مختلفی دارد و عموما به زندگی در میان صخره ها و دامنه کوه ها علاقه دارد. کبک ها جثه کوچکی دارند و از این رو برای پرورش آنها نیاز به فضای وسیع نمی باشد. پرورش این پرنده را حتی در سالن های کوچک نیز می توان انجام داد.

اهداف پرورش کبک

کبک ها معمولا با سه هدف مجزا و یا توأم پرورش داده میشوند.

هدف اول پرورش گله مولد: دسته ای از پرورش دهندگان، کبک را صرفا به منظور تولید گله های مولد پرورش می دهند. در این شیوه پرورش، جوجه های یک روزه تا حد نیمچه پرورش داده میشوند و سپس بعد از تعیین جنسیت و اعمال ضریب یک نر به سه ماده در سن 5 الی 6 ماهگی به بازار عرضه میشوند.

هدف دوم تولید جوجه های یک روزه: در این روش ابتدا گله مادری پرورش داده میشود. برای تولید گله مادری، نیاز است که کبک های ماده به سن بلوغ جنسی و تخم گذاری رسیده باشند. کبک ها در سن 7 ماهگی به بلوغ جنسی می رسند. پرورش دهنده با رعایت ضریب 3 ماده به یک نر و اجرای یک سیکل نوری منظم، شرایط لازم برای تولید تخم نطفه دار را فراهم می نماید. تخم های نطفه دار چندین مرتبه در طول روز جمع آوری و ضدعفونی می شوند. سپس پرورش دهنده با استفاده از دستگاه جوجه کشی اقدام به تولید جوجه های یک روزه می نماید. در صورت ایده آل بودن شرایط، جوجه های یک روزه پس از 24 روز سر از تخم بیرون آورده و متولد میشوند. این جوجه های یک روزه برای فروش به بازار عرضه میشوند.

هدف سوم پرورش و تولید نیمچه گوشتی: در این روش پرورش دهنده، جوجه های یک روزه را خرید می نماید و آنها را تا سن پروار (4 هفتگی) پرورش می دهد. سپس کبک ها روانه کشتارگاه شده و از محل فروش گوشت آن درامد حاصل میشود.

البته پرورش دهندگان زیادی نیز وجود دارند که چندین هدف را با هم دنبال میکنند. بدین معنی که فرد در سالن خود، بخشی از گله را به عنوان گله مولد و تخم گذار در نظر میگیرد و جوجه های یک روزه را خودش تولید و سپس به سن پروار می رساند.

ویژگی های ظاهری کبک و انواع نژاد آن

کبک ها به خانواده قرقاولان تعلق دارند. گونه های متعددی از این پرنده در طبیعت یافت میشوند. کبک کوهی، کبک خاکستری، چوکار، منقار قرمز، کبک برفی، کبک شکم بلوطی و ... از جمله نژادهای معروف کبک می باشند. در حیات وحش متوسط وزن کبک نر به 800 گرم نیز می رسد. وزن کبک ماده نیز 450 الی 650 گرم است. این پرنده بومی ایران بوده و در بیشتر مناطق زندگی میکند. کبک ها دامنه های کوه و صخره ها، دره ها و مناطق ناهموار را برای زندگی انتخاب میکنند. این پرندگان جثه تقریبا کوچکی دارند و متوسط اندازه آنها 33 سانتی متر می باشد. غذاهای کبک ها شامل دانه ها گیاهان و حشرات می باشد. این پرنده بر روی زمین لانه سازی میکند و فصل جفتگیری و جوجه کشی آن نیز از بهار شروع میشود و تا اواسط تابستان ادامه دارد. با اینکه کبک ها استعداد پرواز دارند ولی در هنگام احساس خطر به سرعت می دوند.

هزینه های پرورش کبک

در مرحله اول برای پرورش کبک به زمین و سالن نیاز است. محل مد نظر باید فاصله مناسبی با دیگر پرورش دهندگان داشته باشد. همچنین علاوه بر موقعیت جغرافیایی مناسب، سالن پرورش کبک باید به دور از کارخانجات صنعتی و محیط های پر سر و صدا بنا شود.

علاوه بر تهیه محل نگه داری، هزینه های دیگری نیز همچون هزینه خرید جوجه های یک روزه و یا نیمچه مولد، هزینه دان، هزینه خرید تجهیزات و هزینه آب و برق و سوخت نیز باید در نظر گرفته شوند. تجهیزات اصلی و پرکاربرد سالن پرورش کبک شامل وسایل گرمایشی و سرمایشی، ملزومات تهویه سالن، تهیه دانخوری و آبخوری و خرید ماشین جوجه کشی است. سرمایه لازم برای شروع این کسب و کار می تواند متغیر باشد. در طی این سالیان قیمت تجهیزات سالن پرورش نیز به شدت افزایش پیدا کرده است. بنابراین به طور دقیق نمی توان سرمایه ای مشخص برای این شغل بیان نمود. پرورش دهنده در ابتدا باید لیست قیمت به روز تجهیزات مورد نیاز همچون قیمت دستگاه جوجه کشی، قیمت وسایل گرمایشی و سرمایشی، هزینه دان و ... را به طور کامل استخراج نموده و با یک برنامه ریزی دقیق در این زمینه هزینه کند.

تخم گذاری و تولید مثل کبک

پرورش دهندگان گله مادری برای تولید تخم های نطفه دار در فصل های مختلف، برنامه غذایی و نوردهی خاصی را رعایت میکنند. برای رسیدن به این هدف، کبک ها باید به مدت 14 الی 17 ساعت در معرض نور قرار گیرند. البته شدت نور باید کنترل شده باشد، زیرا باعث ایجاد استرس و مشکلات فراوانی در بین گله میشود. همچنین دمای سالن نیز بین 22 الی 25 درجه و رطوبت نسبی آن نیز در محدوده 50 درصد تنظیم میشود تا شرایط ایده آل برای جفت گیری و تخم گذاری کبک ها فراهم شود. علاوه بر این موارد، تهویه سالن نیز به صورت مرتب انجام میگیرد تا پرنده ها دچار مشکلات تنفسی نشوند. عوامل محیطی و کیفیت جیره غذایی تأثیر زیادی بر تخم گذاری و روند تولید دارد و حتی تغییرات جزئی نیز می تواند کیفیت تخم گذاری آنها را تحت تأثیر قرار دهد.

نتیجه گیری

با وجود شرایط نابسامان اقتصادی، باز هم پرورش کبک توجیه اقتصادی دارد و راه اندازی مزارع کوچک با تجهیزات ارزان قیمت امکان پذیر است. شرط موفقیت در این کسب و کار همانند هر شغل دیگری، به دست آوردن دانش و اطلاعات کافی و شناخت کامل بازار هدف می باشد.

کبک پرنده ای عادت پذیر است و می توان با برقراری شرایط محیطی مناسب، آنها را به شکل اهلی پرورش داد. برای موفقیت در زمینه پرورش کبک، نیاز است تا افراد تمامی جوانب آن را در نظر گرفته و زمان کافی به آن اختصاص دهند. خرید انبوه گله مولد و یا خرید انبوه تخم نطفه دار کبک می تواند ریسک بالایی داشته باشد. از این رو بهتر است که پرورش دهنده در ظرفیت های پایین این شغل را شروع کند و با کسب تجربه لازم، طرح خود را توسعه دهد.

‌ ‌

‌

**این محتوا تبلیغاتی است**